Earn and Learn Scheme: विद्यार्थ्यांच्या मानधनात वाढ

विद्यापीठात अनेक वर्षांपासून योजना राबविली जाते. अशा प्रकारची योजना राबविणारे हे राज्यातील पहिले विद्यापीठ आहे. आजघडीला ५०० विद्यार्थी या योजनेअंतर्गत कार्यरत असून, मानधन वाढविण्याचा निर्णय प्रशासनाने घेतला आहे. विद्यापीठातील विविध शैक्षणिक विभागात प्रवेशित होणाऱ्या विद्यार्थ्यांपैकी अनेक विद्यार्थी योजनेत सहभागी होण्यासाठी प्रयत्न करतात.

विद्यापीठात प्रवेशित होणारे बहुतांशी विद्यार्थी ग्रामीण भागांतील आहेत. कुटुंबातील परिस्थिती विचारात घेऊन विविध कामे करून उच्च शिक्षण घेणारे अनेक विद्यार्थी आहेत. योजनेत प्रवेशासाठी विभागांकडे मोठ्या प्रमाणात अर्ज येतात. विद्यार्थ्यांची प्रत्यक्ष परिस्थिती, उच्च शिक्षणाची जिद्द लक्षात घेऊन योजनेत सहभागी करून घेण्यात येते.

योजनेत पात्र ठरलेल्या विद्यार्थ्यांना दर दिवशी दोन तास विद्यार्थ्यांना काम करावे लागते. त्या बदल्यात त्यांना ७० रुपये दिले जातात. ज्यातून शैक्षणिक खर्च भागवण्यास मदत होते. अनेक दिवसांपासून मानधन वाढविण्याबाबतची मागणी होती. प्रशासनाने आता हे मानधन शंभर रुपये करण्याचा निर्णय घेतला. विद्यापीठ प्रशासनाच्या निर्णयाने विद्यार्थ्यांना दिलासा मिळाल्याचे सांगण्यात येत आहे.

प्रकल्पांकडे दुर्लक्ष!

विद्यापीठात सुरू करण्यात आलेला सॅनिटरी नॅपकिन प्रकल्प अद्याप पूर्ण क्षमतेने कार्यान्वित झालेला नाही. कमवा व शिका योजनेतील मुलींना कुशल कामासाठी असणाऱ्या योजनेअंतर्गत सॅनिटरी नॅपकिन प्रकल्प राबविण्यात येणार होता. मागील वर्षी प्रकल्प सुरू करण्यात आला. परंतु प्रत्यक्षात काम सुरू नाही. डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर मराठवाडा विद्यापीठातील विद्यार्थी विकास मंडळातर्फेâ ‘कमवा व शिका’ योजना चालवण्यात येते.

अशी आहेत कामे..

प्रशासकीय कामकाजात वापरली जाणारी पाकिटे, फाइल असे शैक्षणिक साहित्य तयार करणे, ग्रंथालय आणि इतर विभागांतील कामे करणे यांसह कमवा व शिका योजनेची शेती असून, शेतीतील कामे, स्वच्छता, साफसफाईची कामे हे विद्यार्थी करतात. योजनेतील विद्यार्थ्यांकडून इतर तांत्रिक कामे करून घेण्याबाबतही अनेक चर्चा होते; परंतु प्रक्रिया पुढे जात नाही.

योजना दृष्टिक्षेपात

विद्यार्थी संख्या ४८०

सहभागी मुले……२७४

सहभागी मुली……२०४

आपल्याकडे योजनेत सहभागी होण्यासाठी मोठ्या प्रमाणात विद्यार्थ्यांचे अर्ज असतात. त्यातून काही जणांची निवड आपण करतो. त्या वेळी विभाग आणि प्रशासकीय पातळीवरही छाननी होते. मानधनात वाढ झाल्यामुळे विद्यार्थ्यांना दिलासा मिळाला आहे. मानधनात वाढ केल्यानंतर तीन हजार रुपये विद्यार्थ्यांना देण्यात येणार आहेत.

– डॉ. मुस्तजीब खान, संचालक, विद्यार्थी विकास मंडळ, डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर मराठवाडा विद्यापीठ.

विद्यापीठातील अनेक विद्यार्थी कमवा व शिका योजनेत काम करून शिक्षण घेतात. वाढती महागाई, मेस यांसह शैक्षणिक खर्चाचा विचार करून आम्ही चार हजार रुपये मानधन द्यावे, अशी मागणी केली होती. प्रशासनाने वाढ केली परंतु विद्यार्थ्यांच्या अडचणींचा विचार करून अधिक वाढ झाली असती तर बरे झाले असते.

– अशोक शेरकर,जिल्हा सचिव, एसएफआय

कमवा व शिका योजनेतील विद्यार्थ्यांचे मानधन वाढायलाच हवे. प्रत्येक विद्यार्थ्यांची आर्थिक परिस्थिती सारखी नसते. योजनेत काम करून शिक्षण घेणारे विद्यार्थी अधिक आहेत. दोन हजार रुपयात खाणावळ, शैक्षणिक साहित्याचा खर्च कसा भागेल याचा विचार प्रशासनाने करायला हवा. त्यामुळे किमान चार हजार रुपये मानधन वाढवणे अपेक्षित होते.
– अनुजा सावरकर, विद्यार्थिनी