“मी पद्मश्री पुरस्कार परत करतोय…”, मोदींना पत्र लिहित कुस्तीपटू बजरंग पुनियाने घेतला धक्कादायक निर्णय!

Bajrang Punia returns padma shri : भारतीय कुस्ती महासंघाच्या अध्यक्षपदी संजय सिंह (Sanjay Singh) यांची निवड झाल्यानंतर कुस्तीपटूंनी (Wrestlers India) नाराजी व्यक्त करत धक्कादायक निर्णय घेतले आहेत. काल कुस्तीपटू साक्षी मलिकने (sakshi malik) निवृत्तीची घोषणा केली होती. अशातच आता ऑलिंपिक पदक विजेता बजरंग पूनिया (Bajrang Punia) याने पद्मश्री पुरस्कार परत करण्याता निर्णय घेतला आहे. पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांनी पत्र लिहित बजरंगने हे पाऊल उचललं आहे. त्यामुळे आता भारतातच नव्हे तर जगभरात याबाबत चर्चा होताना दिसत आहे. ऑलिम्पिक पदक विजेता बजरंग पुनिया ‘पद्मश्री’ पुरस्कार परत (Bajrang Punia returns award) करण्यासाठी पंतप्रधानांच्या निवासस्थानाकडे निघाला तेव्हा दिल्ली पोलिसांनी त्याला रोखले. यानंतर पुनियाने पद्मश्री रस्त्यावरच ठेवलं.

काय म्हणाला कुस्तीपटू बजरंग पुनिया ?

आदरणीय पंतप्रधान, आशा करतो कि तुम्ही ठीक असाल. तुम्ही देशसेवेत व्यस्त असाल. तुमच्या व्यस्त वेळापत्रकात मला तुमचे लक्ष आमच्या कुस्तीकडे वेधायचे आहे. तुम्हाला माहिती असेलच की, या वर्षी जानेवारी महिन्यात देशातील महिला कुस्तीपटूंनी कुस्ती संघटनेचे प्रभारी ब्रिजभूषण सिंग यांच्यावर लैंगिक छळाचे गंभीर आरोप केले होते. त्या महिला कुस्तीपटूंनी जेव्हा आंदोलन सुरू केले, तेव्हा मी ही त्यात सामील झालो. सरकारने ठोस कारवाई करण्याचे सांगितल्यावर आंदोलक पैलवान जानेवारीत आपापल्या घरी परतले. पण तीन महिने उलटूनही जेव्हा ब्रिजभूषण विरोधात एफआयआर दाखल झाला नाही, तेव्हा एप्रिल महिन्यात आम्ही कुस्तीपटू पुन्हा रस्त्यावर उतरले आणि दिल्ली पोलिसांनी किमान ब्रिजभूषण सिंह यांच्यावर एफआयआर नोंदवावा, यासाठी आंदोलन केले, पण तरीही काम झाले नाही, म्हणून आम्हाला कोर्टात जावे लागले, जाऊन एफआयआर नोंदवावा लागला. जानेवारीमध्ये तक्रारदार महिला कुस्तीपटूंची संख्या 19 होती, जी एप्रिलपर्यंत 7 वर आली, म्हणजेच या तीन महिन्यांत आपल्या ताकदीच्या जोरावर ब्रिजभूषण सिंह यांनी 12 महिला कुस्तीगीरांना न्याय मिळवून देण्यासाठी लढा दिला. हे आंदोलन 40 दिवस चालले. या 40 दिवसांत एक महिला कुस्तीगीर आणखी मागे पडली. आम्हा सर्वांवर खूप दबाव होता.

आमची निषेधाची जागा उद्ध्वस्त करण्यात आली आणि आमचा दिल्लीतून पाठलाग करण्यात आला आणि आमच्या निषेधावर बंदी घालण्यात आली. जेव्हा हे घडले तेव्हा आम्हाला काय करावे हे सुचत नव्हते. त्यामुळेच आम्ही आमची पदके गंगेत टाकण्याचा विचार केला. तिथे गेल्यावर आमचे प्रशिक्षक साहेब आणि शेतकऱ्यांनी आम्हाला तसे करू दिले नाही. त्याचवेळी तुमच्या एका जबाबदार मंत्र्याचा फोन आला आणि आम्हाला परत या, आम्हाला न्याय दिला जाईल, असे सांगण्यात आले. दरम्यान, आम्ही आमच्या गृहमंत्र्यांचीही भेट घेतली, ज्यामध्ये त्यांनी आम्हाला आश्वासन दिले की ते महिला कुस्तीपटूंना न्याय मिळवून देण्यासाठी पाठिंबा देतील आणि ब्रिजभूषण, त्यांचे कुटुंब आणि त्यांच्या कुस्तीगीरांना कुस्ती महासंघातून काढून टाकतील. त्यांचा सल्ला आम्ही मान्य केला आणि रस्त्यावरून आमचे आंदोलन संपवले, कारण सरकार कुस्ती संघ सोडवणार आणि न्यायाचा लढा कोर्टात लढणार, या दोन गोष्टी आम्हाला तर्कसंगत वाटल्या.

21 डिसेंबर रोजी झालेल्या कुस्ती संघटनेच्या निवडणुकीत ब्रिजभूषण यांनी पुन्हा एकदा बाजी मारली आहे. ‘वर्चस्व आहे आणि वर्चस्व राहणार’ असे विधान त्यांनी केले. महिला कुस्तीपटूंच्या लैंगिक शोषणाचा आरोपी पुन्हा उघडपणे कुस्तीचे व्यवस्थापन करणाऱ्या शरीरावर आपले वर्चस्व असल्याचा दावा करत होता. याच मानसिक दडपणाखाली ऑलिम्पिक पदक जिंकणारी एकमेव महिला कुस्तीपटू साक्षी मलिक हिने कुस्तीतून निवृत्ती घेतली. आम्ही सर्व रात्र रडत घालवली. कुठे जायचं, काय करायचं, कसं जगायचं? हे समजत नव्हतं. सरकार आणि जनतेने खूप आदर दिला. या आदराच्या ओझ्याखाली गुदमरत राहावं का? वर्ष 2019 मध्ये मला पद्मश्री पुरस्काराने सन्मानित करण्यात आले. खेलरत्न आणि अर्जुन पुरस्कारनेही सन्मानित करण्यात आले. हा सन्मान मिळाल्यावर मला खूप आनंद झाला, असे वाटत होते की जीवन यशस्वी झाले आहे. पण आज ते त्याहून अधिक आहे.

मी खूप दुःखी आहे आणि हा सन्मान मला दुखावत आहे. फक्त एक कारण.. होय, ती आमच्या कुस्तीतील भागीदार आहे ज्यासाठी तिला हा सन्मान मिळाला आहे. महिला कुस्तीपटूंना त्यांच्या सुरक्षेसाठी कुस्ती सोडून द्यावी लागली
आहे. खेळामुळे आपल्या महिला खेळाडूंच्या जीवनात प्रचंड बदल घडून आला. पूर्वी ग्रामीण भागात मुलं-मुली एकत्र खेळताना दिसतील याची कल्पनाही ग्रामीण भागात करता येत नव्हती. पण पहिल्या पिढीतील महिला खेळाडूंच्या धाडसामुळे हे घडू शकले. तुम्हाला प्रत्येक गावात मुली खेळताना दिसतील आणि त्या खेळण्यासाठी देश-विदेशातही जात आहेत. पण ज्यांनी आपले वर्चस्व प्रस्थापित केले आहे किंवा कायम राहणार आहे, त्यांची सावलीही महिला खेळाडूंना घाबरवते आणि आता त्यांनी पुन्हा पूर्ण ताबा मिळवला आहे, त्यांच्या गळ्यात फुले आणि हार घातलेला त्यांचा फोटो तुमच्यापर्यंत पोहोचला असेल. बेटी बचाओ बेटी पढाओच्या ब्रँड अ‍ॅम्बेसेडर बनणाऱ्या मुलींना अशा परिस्थितीत टाकण्यात आले की, त्यांना त्यांच्या खेळापासून मागे हटावे लागले. आम्ही “आदरणीय” पैलवान काही करू शकलो नाही. महिला कुस्तीपटूंचा अपमान केल्यानंतर मी माझे आयुष्य “सन्माननीय” म्हणून जगू शकणार नाही. असे जीवन मला आयुष्यभर त्रास देईल. म्हणूनच हा “सन्मान” मी तुम्हाला परत करत आहे.

आम्ही कोणत्याही कार्यक्रमाला जायचो तेव्हा स्टेज डायरेक्टर आम्हांला पद्मश्री, खेलरत्न आणि अर्जुन पुरस्कार विजेते पैलवान म्हणवून ओळख करून द्यायचे आणि लोक मोठ्या उत्साहाने टाळ्या वाजवायचे. आता जर मला कोणी असा हाक मारली तर मला किळस वाटेल कारण इतका आदर असूनही प्रत्येक महिला कुस्तीपटूला जगावेसे वाटणारे आदरणीय जीवन तिला वंचित ठेवले गेले. माझा देवावर पूर्ण विश्वास आहे. एक दिवस अन्यायावर न्यायाचा नक्कीच विजय होईल, असं बजरंग पुनिया याने म्हटलं आहे. 

मैं अपना पद्मश्री पुरस्कार प्रधानमंत्री जी को वापस लौटा रहा हूँ. कहने के लिए बस मेरा यह पत्र है. यही मेरी स्टेटमेंट है।   pic.twitter.com/PYfA9KhUg9

— Bajrang Punia   (@BajrangPunia) December 22, 2023