निकालानंतर बदलणार INDIA आघाडीची समीकरणे; काँग्रेसची जागा वाटपासाठी नवी खेळी?

Assembly Elections Result 2023 and INDIA:  2024 च्या लोकसभा निवडणुकांपूर्वी झालेल्या राजस्थान, मध्य प्रदेश, छत्तीसगड आणि तेलंगणा या चार राज्यांच्या निवडणूक निकालांकडे सर्वांचे लक्ष लागलं आहे. या निवडणुकीला लोकसभेची निवडणुकीच्या आधीची सेमीफायनल म्हटलं जात आहे. हा निवडणूक निकाल इंडिया आघाडी (इंडियन नॅशनल डेव्हलपमेंटल इन्क्लुसिव्ह अलायन्स) आणि एनडीए दोन्हीसाठी महत्त्वाचे असणार आहेत. हा निकाल इंडिया आघाडीच्या बाजूने आला, तर सार्वत्रिक निवडणुकीपूर्वी विरोधी पक्षांचा आत्मविश्वास वाढणार हे खरं आहे. पण निकाल एनडीएच्या बाजूने लागला तर येत्या लोकसभा निवडणुकीत इंडिया आघाडीला मोठी कसरत करावी लागणार आहे.

इंडिया आघाडीसाठी ही निवडणूक महत्त्वाची ठरणार आहे. सध्या छत्तीसगड आणि राजस्थानमध्ये काँग्रेसचे सरकार आहे, तर मध्य प्रदेशात भाजपचे सरकार आहे आणि तेलंगणामध्ये बीआरएसचे सरकार आहे. या राज्यांच्या विधानसभा निवडणुकीच्या निकालांवरून इंडिया आघाडी आणि एनडीएचे वर्चस्व कोणत्या लोकसभा मतदारसंघात आहे हे स्पष्ट होईल. मे महिन्यात कर्नाटकातून भाजपला सत्तेतून काढून टाकल्यानंतर मध्य प्रदेश आणि तेलंगणामध्ये काँग्रेसचे लक्ष आहे. तसेच राजस्थान आणि छत्तीसगडमध्ये सत्ता राखण्याचा काँग्रसेचा प्रयत्न असणार आहे. या निकालांवरुन  लोकसभेसाठी इंडिया आघाडीची स्थिती आणखी मजबूत करेल. 

पुढील वर्षी होणाऱ्या लोकसभा निवडणुकीत भाजपशी टक्कर देण्यासाठी भारत आघाडीची स्थापना करण्यात आली आहे. निवडणुकीच्या निकालानंतर, विरोधी आघाडी आता पुढील वर्षी होणाऱ्या सार्वत्रिक निवडणुकीत भाजपशी लढण्याची तयारी वेगवान करणार आहे. इंडिया आघाडीतील तृणमूल काँग्रेस, आम आदमी पार्टी आणि समाजवादी पक्षासह काही पक्ष जागावाटपाबाबत बोलणी करण्यास इच्छुक होते. पण काँग्रेस विधानसभा निवडणुकीच्या निकालांची वाट पाहत होती. निकालानंतर जागा वाटपाबाबत करण्याचे काँग्रेसने ठरवलं होतं. या निवडणुकीत पक्षाच्या चांगल्या कामगिरीची अपेक्षा असल्याने जागावाटपात अधिक वाटा मिळण्यासाठी काँग्रेसने हा प्रयत्न केला आहे.

विरोधी पक्षांच्या नेत्यांनी काँग्रेस अध्यक्ष मल्लिकार्जुन खरगे यांना आधीच मतभेद बाजूला ठेवून भाजपला पराभूत करण्यासाठी भारतीय आघाडी मजबूत करण्यासाठी सर्वांना सोबत घेऊन पुढे जाण्याचे आवाहन केले आहे. ऑगस्टच्या अखेरीस मुंबईत झालेल्या विरोधी आघाडीच्या शेवटच्या बैठकीत प्रादेशिक पक्षांमध्ये जागावाटपावर लवकर चर्चा व्हावी, अशी इच्छा होती. या मुद्द्यावर पक्षांतर्गत चर्चा झाल्यानंतर काँग्रेस नेतृत्वाने तातडीने चर्चा न करण्याचा निर्णय घेतला होता. त्यानंतर आता काँग्रेसने 6 डिसेंबर रोजी भारत आघाडीची पुढील बैठक बोलावली आहे. मल्लिकार्जुन खरगे यांनी आघाडीतील पक्षांना दिल्लीत बैठकीसाठी बोलवलं आहे.