खोकला ही एक सामान्य समस्या आहे यात शंका नाही पण त्याचा तुमच्या दैनंदिन आयुष्यावर वाईट परिणाम होऊ शकतो. खरी समस्या तेव्हा उद्भवते जेव्हा रात्री झोपताना खोकला येतो. खोकल्यावर उपचार करण्यासाठी अनेक औषधे आहेत परंतु कोरड्या किंवा सामान्य खोकल्यापासून आराम मिळवण्यासाठी तुम्ही काही आयुर्वेदिक घरगुती उपायांची मदत देखील घेऊ शकता, जे स्वस्त आणि प्रभावी आहेत. नोएडा येथील कपिल त्यागी आयुर्वेद क्लिनिकचे संचालक डॉ कपिल त्यागी यांनी हे खास आयुर्वेदिक घरगुती उपाय सांगितले आहेत.
कोरड्या खोकल्यामागची कारणे
तुम्हाला सुद्धा हा प्रश्न अनेकदा पडला असले की नक्की कोरडा खोकला होतो तरी कसा? आणि त्यामागे नक्की कोणती कारणे आहेत? तर मंडळी डॉक्टरांच्या मते, कोरडा खोकला येण्याचे सर्वात मोठे कारण म्हणजे दाब आणि सर्दी झाल्यावर अँटिबायोटिक्स घेणे, ज्यामुळे कफ सुकतो आणि कोरडा खोकला होतो. ही समस्या दुरुस्त करण्यासाठी वेळ लागतो. याशिवाय वातावरणातील प्रदूषणामुळे कोरडा खोकलाही होतो.
(वाचा :- Lung Cancer Symptoms: फुफ्फुसांत दिसली ही लक्षणं तर समजून जा झालाय लंग कॅन्सर, फक्त 5 महिनेच जगण्याचे चान्सेस)
अडुळसाचा वापर ठरू शकतो रामबाण
कोरड्या खोकल्यापासून बचाव करण्यासाठी तुम्ही अडूळसाचा वापर करू शकता. यासाठी 15 मिलीग्रॅम अडूळसाच्या पानांचा रस आणि तेवढेच गाईचे देशी तूप आणि अर्धा गूळ साखर एकत्र करून सकाळ, दुपारी आणि संध्याकाळी सेवन करा. यामुळे तुम्हाला लवकर आराम मिळू शकतो. हा उपाय फार जुना असून आपल्या आयुर्वेदात देखील आढळतो. याचा लगेच परिणाम येत असल्याचा अनुभव देखील अनेकांनी सांगितला आहे.
(वाचा :- Sleep Fact : टाचणीचा आवाजही गाढ झोपेतून करत असेल तुम्हाला जागं तर व्हा सावध, कधीही होऊ शकतात हे 4 गंभीर आजार)
हळद आणि गायीचे तूप
गाईच्या देशी तुपात हळद एका तव्यावर मंद आचेवर हळूहळू गरम करा आणि ती ब्राऊन रंगाची झाली की काढून घ्या आणि एका हवाबंद डब्यात स्टोर करून ठेवा. सकाळी व संध्याकाळी अर्धा अर्धा चमचा दुधासोबत घ्या. यामुळे तुम्हाला लवकर आराम मिळेल. हा उपाय आजही जुने जाणते लोक आवर्जुन करतात खेड्यापाड्यात देखील हा उपाय आजही मोठ्या प्रमाणावर वापरला जातो. तुम्हाला कधी कोरड्या खोकल्याची खूप जास्त समस्या सतावायला लागली तर आवर्जून हा उपाय करून पहा.
(वाचा :- सकाळी उठून ही कामे केल्याने रॉकेटच्या स्पीडने धावतो मेंदू, वयाच्या शंभरीपर्यंत स्मरणशक्तीला धक्काही लागत नाही)
आले आणि मध ठरते उपयुक्त
खोकल्याचा अजून एक दुसरा प्रकार म्हणजे कफ, ज्याला आपण ओला खोकला म्हणतो. यामध्ये थोडासा जरी खोकला आल्याने भरपूर कफ निघतो. शरीरात वेदनाही होतात. यासाठी आल्याचा रस आणि समान प्रमाणात मध आणि चार तुळशीची पाने बारीक करून मिक्स करा. सकाळी, दुपारी आणि संध्याकाळी हे मिश्रण घ्या. हा उपाय करण्याचा सल्ला अनेक जाणकार देखील देतात आणि या उपायाने लगेच आराम पडतो हे विशेष! त्यामुळे नक्की हा उपाय ट्राय करून पहा, तुम्हाला फायदा होईलच!
(वाचा :- भारतीय एअरपोर्टवरील तब्बल 200 प्रवाशांत सापडला Omicron BF.7, जगायचं असेल तर दिवसभर करा ही कामे – आयुष मंत्रालय)
पिंपळ आणि सुंठ
लहान पिंपळ आणि सुंठ समान प्रमाणात वाटून घ्या आणि एकजीव करा. आता त्यात थोडा गूळ साखर घाला. 1-2 ग्रॅम तुपात मिसळून हे मिश्रण सकाळी आणि संध्याकाळी सेवन केल्याने आराम मिळतो. त्याचप्रमाणे 60 ग्रॅम लहान पिंपळ 120 ग्रॅम सैंधव मिठात मिसळून ठेवा. हे दिवसातून दोनदा कोमट पाण्यासोबत घेतल्याने देखील बराच आराम पडतो.
(वाचा :- Thyroid Symptoms in Men : पुरूषांची बाबा बनण्याची क्षमता हा आजार करतो कायमची नष्ट, आधी दिसतात ही 5 घातक लक्षणं)
हळद वाटून दुधात मिक्स करा
कफ असलेला ओला खोकला दूर करण्यासाठी, हळद तव्यावर भाजून घ्या आणि ती ब्राऊन रंगाची झाली की एका हवाबंद डब्यात स्टोर करून ठेवा. दिवसातून दोनदा अर्धा अर्धा चमचा दुधासोबत घ्या, लगेच आराम मिळेल.
(वाचा :- Stomach Flu Remedy: पोटात हे इनफेक्शन झालं तर पाणी सुद्धा पचवू शकणार नाहीत आतडी, लक्षणं दिसताच करा हे 3 उपाय)
त्रिकटू चूर्ण आणि गुळ
त्रिकटू चूर्ण आणि समप्रमाणात गुळसाखर घेऊन हे दोन्ही मिश्रण सकाळ संध्याकाळ कोमट पाण्यात मिसळून घ्यावे. याशिवाय अर्धा चमचा सितोपलादी चूर्ण आल्याच्या रसात दिवसातून दोन वेळा सकाळी आणि संध्याकाळी घेतल्याने कफ असलेल्या ओल्या खोकल्यामध्ये लवकर आराम मिळतो.
(वाचा :- Blood Thickening Foods : हे पदार्थ खात असाल तर सावधान, रक्त घट्ट होऊन बनू लागतील गुठळ्या, ब्लॉक होतील सर्व नसा)
टीप : हा लेख केवळ सामान्य माहितीसाठी असून यामधून कोणत्याही प्रकारच्या उपचाराचा दावा केला गेलेला नाही. अधिक जास्त माहितीसाठी नेहमी आपल्या डॉक्टरांचा सल्ला घ्या आणि त्यांच्या सल्ल्यानुसारच योग्य ते बदल करा.